We współczesnych bibliotekach całej Polski, w tym w Książnicy Pomorskiej, znajdują się pochodzące ze Stargardu bezcenne zabytki piśmiennicze, których ranga dla dziedzictwa kulturowego jest tak znacząca, że wiele z nich zostało wpisanych do Narodowego Zasobu Bibliotecznego.
We współpracy z Książnicą Pomorską jesienią 2024 r. rozpoczynamy cykl wykładów, podczas których akademicy zajmujący się historią regionu oraz opiekunowie cimeliów zdeponowanych w różnych bibliotekach przedstawią wybrane stargardiana odbiorcom, wprowadzając ich jednocześnie w różne zagadnienia z zakresu historii książki i regionu.
.Cykl otworzy wykład dr hab. Agnieszki Borysowskiej, sekretarz naukowej Książnicy Pomorskiej. Na przykładzie pergaminowej Biblii Wulgaty z przełomu XIII/XIV w. pochodzącej z kościoła Mariackiego w Stargardzie – najstarszego kodeksu średniowiecznego w zbiorach Książnicy Pomorskiej – omówiona zostanie specyfika książki rękopiśmiennej wytwarzanej w zaciszu średniowiecznych skryptoriów klasztornych. Słuchacze dowiedzą się, jak sporządzano materiał piśmienniczy ze skór zwierzęcych, jak przygotowywano książkę z arkuszy pergaminowych, czym i w jaki sposób ją zapisywano, w końcu – jak oprawiano i użytkowano. Wszystko okraszone będzie poglądowymi ilustracjami, ze szczególnym uwzględnieniem opisywanego obiektu. Słuchacze dowiedzą się również, jaka była historia cennego, stargardzkiego dzieła i w jaki sposób trafiło ono do zbiorów Książnicy Pomorskiej.
Drugi wykład z cyklu poświęconego stargardianom wygłosi Alicja Łojko, opiekun kolekcji starych druków Książnicy Pomorskiej, a dotyczyć on będzie działalności stargardzkich oficyn wydawniczych. Rewolucja druku rozpoczęła się w Europie w początkach ery nowożytnej, a główne centra wydawnicze, gdzie za pomocą nowej techniki powielano teksty, znajdowały się w dużych miastach handlowych. Na Pomorze – leżące na uboczu i to wiele kilometrów od dużych rynków niezbędnych do napędzania produkcji książek – „czarna sztuka” dotarła dość późno. W Szczecinie pierwsza stała drukarnia rozpoczęła działalność w 1569 r., natomiast Stargard doczekał się jej dopiero w roku 1671, kiedy to niejaki Berger Campe otworzył warsztat drukarski z polecenia władz brandenburskich.